بیماری دو قطبی چیست ؟

بیماری دو قطبی یا اختلال دو قطبی یک اختلال روانی است که با تغییرات شدید در حالت های مزاجی فرد مشخص می ‌شود. این بیماری به دلیل تناوب بین حالت‌ های افسردگی و هیپومانیا یا منیا شناخته می‌ شود. افراد مبتلا به بیماری دو قطبی می ‌توانند در دوره ‌های مختلف زندگی، از حالت افسردگی به حالت هیپومانیا یا از حالت هیپومانیا به حالت افسردگی منتقل شوند. در حالت افسردگی، افراد احساس ناامیدی، افسردگی، انرژی کم، خواب زیاد یا کم، افکار منفی و از دست دادن اشتیاق را تجربه می‌کنند. در حالت هیپومانیا، شخصیت فرد پرانرژی، پرشور، کم توجه به خطرات، خوشحالی غیرمنطقی، افکار تورفتگی و افکار پراکنده است. بیماری دو قطبی نیاز به تشخیص و درمان تخصصی دارد. درمان شامل داروها و مشاوره روانشناختی است. البته، هر فرد و موارد مختلفی دارد و نیاز به بررسی تخصصی توسط یک حرفه ‌ای در حوزه سلامت روانی دارد.

عوامل تاثیرگذار در ایجاد بیماری دو قطبی کدامند؟

بیماری دوقطبی احتمالاً به عوامل ژنتیک و محیطی باز می‌گردد. در اینجا چندین عامل ممکن برای ایجاد بیماری دوقطبی ذکر شده است:

عوامل ژنتیک: افرادی که خانواده‌ای با تاریخچه بیماری دوقطبی دارند، احتمال ابتلا به این بیماری را بالاتر دارند. بر اساس تحقیقات، ژنتیک به عنوان یک عامل مهم در ارث‌بری بیماری دوقطبی مطرح شده است.

عوامل محیطی: استرس های زندگی، مثل رویدادهای ناگوار، می‌توانند عوامل محیطی باشند که به ظهور بیماری دوقطبی کمک می‌کنند. همچنین مصرف برخی مواد مخدر، مانند مواد مخدر تحت عنوان محرکات محرک مخدر یا مواد مسکن، می‌تواند بر روی سیستم عصبی تأثیرگذار باشد و احتمال بروز حالت‌های منیا یا هیپومانیا را افزایش دهد. ناپایداری در الگوی خواب و بیداری نیز می‌تواند به تشدید علائم بیماری دوقطبی کمک کند.

اختلالات هورمونی: تغییرات در سطوح هورمون‌ها، به ویژه هورمون‌های مرتبط با استرس، می‌توانند در ظهور بیماری دوقطبی نقش داشته باشند.

عوامل عصبی: تحقیقات نشان می‌دهد که تغییرات در ساختار و عملکرد مغز، به ویژه در مناطق مرتبط با کنترل مزاج، در بروز بیماری دوقطبی موثر است.

به هر حال، ترکیب متغیرهای ژنتیک و محیطی در هر فرد ممکن است تأثیرات مختلفی داشته باشد. درک این عوامل و تعیین تشخیص و درمان مناسب توسط متخصصان سلامت روانی حائز اهمیت است.

انواع بیماری دو قطبی

بیماری دو قطبی دارای دو نوع اصلی است.

اختلال دوقطبی نوع یک: این نوع شامل دوره‌ های افسردگی و حداقل یک دوره هیپومانیا یا منیا می‌ شود.

اختلال دوقطبی نوع دو : در این حالت، دوره‌ های افسردگی و حداقل یک دوره هیپومانیا (نه منیا) رخ می ‌دهد.

علاوه بر این دو نوع اصلی، وجود اختلالات دو قطبی نوع ‌های دیگر نیز گزارش شده است، از جمله اختلال دو قطبی نوع مختلط و اختلال دوقطبی نوع سریع‌ حرکت.

اختلال دوقطبی نوع یک چیست؟

اختلال دو قطبی نوع یک یک اختلال روانی است که با تغییرات شدید در مزاج فرد توصیف می‌ شود. این اختلال دو قطبی نوع یک به دوره‌ های افسردگی و حداقل یک دوره هیپومانیا یا منیا مشخص می ‌شود. در دوره افسردگی، فرد تجربه حالت ‌های ناامیدی، افسردگی عمیق، انرژی کم، خواب نامنظم و افکار منفی را دارد. حالت هیپومانیا یا منیا همراه با افزایش انرژی، افکار شورانگیز، خلق و خو، کاهش نیاز به خواب و رفتارهای خطرناک است. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است در طی زندگی خود تناوب بین این دو حالت را تجربه کنند. عوامل ژنتیک، محیطی و شیوه زندگی می ‌توانند بر ایجاد و تشدید این اختلال تأثیرگذار باشند. درمان شامل داروها و مشاوره روانشناختی می‌ شود تا کنترل علائم و پیشگیری از عود بیماری انجام شود. تشخیص و مدیریت اختلال دوقطبی نوع یک نیاز به مشاوره تخصصی از سوی متخصصان سلامت روانی دارد.

اختلال دوقطبی نوع دو چیست؟

اختلال دو قطبی نوع دو بیشتر گریبان‌گیر خانم ها می شود. فرد بیمار دوره ‌های حالت افسردگی شدید را تجربه می‌کند. اگر این دوره ‌ها همراه حالت مانیا باشد این حالت شدت کمتری دارد که به آن شیدایی خفیف گفته می ‌شود. در دوره افسردگی، افراد تجربه حالت‌ های ناامیدی، افسردگی، انرژی کم، و افکار منفی را تجربه می‌کنند. اختلال دو قطبی نوع دو معمولاً کمتر شدید از نوع یک است، اما تأثیرات آن نیز می‌ تواند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد. عوامل ژنتیک، محیطی و استرس می ‌توانند در ایجاد و تشدید این اختلال نقش داشته باشند. درمان معمولاً شامل داروها و مشاوره روانشناختی است، به منظور کنترل علائم و پیشگیری از عود بیماری. تشخیص و مدیریت اختلال دو قطبی نوع دو نیاز به مشاوره تخصصی از سوی متخصصان سلامت روانی دارد.

معایب بیماری دو قطبی چیست؟

بیماری دو قطبی می‌تواند بر زندگی روزمره فرد تأثیرات جدی بگذارد و به عنوان یک اختلال روانی با معایب زیادی همراه باشد. برخی از معایب این بیماری عبارتند از:

ناپیوستگی در زندگی روزمره: دوره ‌های تناوبی افسردگی و هیپومانیا یا منیا می‌توانند باعث ناپیوستگی و ناپیوسته‌گی در زندگی شخصی و اجتماعی شود.

اثرات بر روابط: نوسانات شدید در مزاج می‌توانند به روابط فردی، خانوادگی، و اجتماعی آسیب بزنند. افراد مبتلا به بیماری دو قطبی ممکن است در دوره‌ های افسردگی از روابط دوره ‌ای دور شوند و در دوره ‌های هیپومانیا رفتارهای خطرناک انجام دهند.

مشکلات شغلی: ناپیوستگی و تغییرات در مزاج ممکن است بر کارآیی و پایداری شغلی تأثیر بگذارد و باعث مشکلات در حرفه و شغل شود.

مشکلات خواب: تغییرات در الگوی خواب می‌توانند به علت افسردگی یا هیپومانیا رخ دهند و به افزایش خستگی و ناتوانی در برخورد با وظایف روزانه منجر شوند.

مصرف مواد مخدر: برخی افراد ممکن است به منظور کنترل مزاج خود، به مصرف مواد مخدر و الکل روی بیاورند که این می‌تواند مشکلات اضافی ایجاد کند.

بیماری دو قطبی چه نشانه هایی دارد؟

بیماری دو قطبی دارای نشانه‌ها و علائم متنوعی است که می‌تواند در دوره‌های مختلف مزاجی ظاهر شود. نشانه‌های بیماری دو قطبی می‌توانند در دوره‌های افسردگی، هیپومانیا یا منیا ظاهر شوند. برخی از نشانه ‌های اصلی شامل:

دوره‌های افسردگی:  احساسات ناامیدی و افسردگی عمیق، کاهش انرژی و اشتیاق، خواب بیش از حد یا کمتر از حد افکار منفی و احساسات گناه و کاهش توجه به فعالیت‌های روزمره.

دوره‌های هیپومانیا یا منیا: افزایش انرژی و بی‌قراری، خلق و خو شاد و بیش از حد بالا، افکار شورانگیز و بی‌اندازه‌گرایی، کاهش نیاز به خواب و حداقل نیاز به استراحت، رفتارهای خطرناک یا اندازه‌گرایانه.

تغییرات در وزن و اشتها: افزایش یا کاهش وزن به شدت، تغییرات در اشتها و الگوی خوردن.

تغییرات در تفکر و تصمیم‌گیری: تغییرات در تمرکز و توجه، افکار پراکنده ، تصمیم‌گیری‌های اندازه‌گرایانه در دوره هیپومانیا یا منیا.

تغییرات در فعالیت ‌های اجتماعی: انزوا و کاهش شدت فعالیت ‌های اجتماعی در دوره‌های افسردگی، افزایش فعالیت‌های اجتماعی و رفتارهای غیرمعمول در دوره‌های هیپومانیا یا منیا.

تشخیص بیماری دوقطبی نیاز به ارزیابی تخصصی از سوی متخصصان سلامت روانی دارد. اگر فکر می‌کنید که شما یا کسی دیگر ممکن است این بیماری را داشته باشید، مهم است که به یک حرفه‌ای متخصص مراجعه کنید.